ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران با دو روش وب کیو ای ام ونمایه اررزیاب وب و مقایسه نتایج آن ها

مقدمه: با توجه به وقوع پدیده انفجار اطلاعات، دسترسی به اطلاعات برای محققان، اعضای هیئت علمی و دانشجویان بسیار اهمیت دارد، و ضرورت طراحی درگاه های اخذ اطلاعات آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها احساس می شود. وب سایت های دانشگاه ها، نقش موثری در عرضه شایستگی های علمی، آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها ایفا می کنند. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران با استفاده از روش های ارزیابی وب کیو ام و نمایه ارزیاب وب و مقایسه نتایج آن ها می باشد. ضرورت پژوهش: با توجه به نقش مهم وب سایت های دانشگاه ها به عنوان درگاه مهم در ارائه خدمات اطلاع رسانی به اساتید، دانشجویان و کارکنان در راستای تقویت و پشتیبانی نقش آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها، و از سوی دیگر توجه به اینکه وب سایت های اولیه دانشگاه های ایران با توجه به محدودیت های سخت افزار و نرم افزاری قابلیت کمتری داشتند و با ایجاد تغییرات تکنولوژی های موجود در وب، به نظر می رسد که دانشگاه ها در جهت ارتقای وب سایت های خود تلاش هایی انجام داده اند که ضرورت ارزیابی وب سایت های دانشگاه های ایران آشکار می گردد. روش پژوهش: روش پژوهش ترکیبی از روش پیمایش توصیفی و تکنیک دلفی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل 100 وب سایت دانشگاه های دولتی ایران است. ابزار گردآوری داده های پژوهش، سیاهه های وارسی مبتنی بر روش های ارزیابی وب کیو ای ام و نمایه ارزیاب وب است. جهت تجزیه و تحلیل داده های آماری از آمار توصیفی (درصد فراوانی، فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون نمونه های وابسته و جفت) استفاده شده است و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها، نرم افزارهای اس پی اس اس 19 و اکسل 2010 می باشد. یافته ها: ارزیابی وب سایت های مورد مطالعه با استفاده از معیارهای چهارگانه روش وب کیو ای ام نشان داد که وب سایت های مورد پژوهش از نظر معیار قابلیت اطمینان در وضعیت مطلوب (میانگین 67/0 از امتیاز 1)، معیار کارایی در وضعیت مطلوب (میانگین 66/0 از امتیاز 1)، معیار قابلیت عملکرد در وضعیت مطلوب (میانگین 62/0 از امتیاز 1) و معیار قابلیت استفاده پذیری در وضعیت متوسط (میانگین 59/0 از امتیاز 1) قرار دارند. جمع بندی نهایی یافته های پژوهش نشان داد که 60%وب سایت های مورد پژوهش از نظر 4 معیار اصلی روش وب کیو ای ام در وضعیت مطلوب و 37% در وضعیت متوسط قرار دارند. در نهایت وب سایت های مورد پژوهش بر اساس 4 معیار اصلی روش وب کیو ای ام در وضعیت مطلوب قرار دارند. (میانگین 63/0). ارزیابی وب سایت های مورد پژوهش با استفاده از معیارهای پنج گانه روش نمایه ارزیاب وب نشان داد که معیار ناوبری در وضعیت مطلوب و رتبه نخست (امتیاز 72 از امتیاز 100)، معیار محتوا در وضعیت مطلوب و رتبه دوم (امتیاز 71 از امتیاز 100)، معیار سرعت در وضعیت مطلوب و رتبه سوم ( امتیاز70 از امتیاز 100)، معیار قابلیت اطمینان در وضعیت مطلوب و رتبه چهارم ( امتیاز59از امتیاز 100) و معیار قابلیت دسترسی در وضعیت نامطلوب و رتبه پنجم (امتیاز 39 از امتیاز 100) قرار دارند. جمع بندی نهایی یافته های پژوهش نشان داد که 64وب سایت های مورد پژوهش از منظر 5 معیار اصلی روش نمایه ارزیاب وب در وضعیت مطلوب و 30% در وضعیت متوسط قرار دارند. در نهایت وب سایت های مورد پژوهش بر اساس 5 معیار اصلی روش نمایه ارزیاب وب در وضعیت مطلوب قرار دارند. (میانگین 89/63).همچنین یافته های پژوهش نشان دادند که دانشگاه فردوسی مشهد با امتیاز 822/0 در روش وب کیو ای ام و با امتیاز 88 در روش نمایه ارزیاب وب در جایگاه نخست قرار دارد. همچنین دانشگاه اصفهان با امتیاز 798/0 در روش وب کیو ای ام در جایگاه دوم؛ دانشگاه تربیت مدرس با امتیاز 797/0 در روش وب کیو ای ام در جایگاه سوم قرار دارند. دانشگاه تربیت مدرس با امتیاز 85 در روش نمایه ارزیاب وب در رتبه دوم، دانشگاه تهران با امتیاز 83 در روش نمایه ارزیاب وب در رتبه سوم قرار دارند. فرضیه پژوهش تأیید کرد که ارزیابی وب سایت های مورد پژوهش با روش های وب کیو ای ام و نمایه ارزیاب وب نتایج یکسانی دارند و از منظر نتایج ارزیابی در وضعیت مطلوب قرار دارند. نوآوری: نوآوری پژوهش حاضر مقایسه نتایج ارزیابی روش های ارزیابی وب کیو ای ام و نمایه ارزیاب وب در ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران می باشد.